Κάστρο Φορτέτζα Ρέθυμνο

Το κάστρο Φορτέτζα ή Φορτέτσα δεσπόζει στο λόφο Παλαιόκαστρο, στη βόρεια ακτή της Παλιάς Πόλης του Ρεθύμνου. Το βενετσιάνικο κάστρο, όπως αποκαλύπτει και το ιταλικό του όνομα (Φορτέτζα σημαίνει φρούριο στα Ιταλικά) είναι ένα σήμα κατατεθέν του Ρεθύμνου.

Κατασκευάστηκε από τους Ενετούς το 1573 στον λόφο που βρίσκονταν η ακρόπολη της Αρχαίας Ρήθυμνας, αλλά και ο ναός της θεάς Άρτεμις. Ενώ, καθρεφτίζει την ανάπτυξη που σημείωσε το Ρέθυμνο κατά τη διάρκεια της ενετοκρατίας, όπου από ένα μικρό λιμάνι μετατράπηκε στην τρίτη σημαντικότερη πόλη της Κρήτης μετά το Ηράκλειο και τα Χανιά. 

Η ανέγερση της Φορτέτζας συνδέθηκε με την ανάγκη ισχυροποίησης της άμυνας του ενετοκρατούμενου Ρεθύμνου. Και αυτό διότι το 1571 η πόλη λεηλατήθηκε από τον Αλγερινό πειρατή Ουλούτζ Αλή.

Αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία ενός μεγαλοπρεπούς πενταγωνικού φρουρίου, που ακολουθούσε τις σύγχρονες μεθόδους οχύρωσης της εποχής και είχε σχεδιαστεί έτσι ώστε να μπορεί να προφέρει καταφύγιο σε ολόκληρο τον πληθυσμό της πόλης.

Στις εγκαταστάσεις του, πολλές από τις οποίες σώζονται μέχρι σήμερα, περιλαμβάνονταν στρατώνες, μια εκκλησία, ένα νοσοκομείο, αποθήκες, η κατοικίες των Συμβούλων και του Ρέκτορα, καθώς και ένα πολυτελές και μεγαλόπρεπο κτίριο στην κεντρική πλατεία του φρουρίου.

Στις αρχές του 20ού αιώνα, πολλά σπίτια χτίστηκαν μέσα στην ακρόπολη. Αυτά όμως κατεδαφίστηκαν μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αφήνοντας μόνο μερικά ιστορικά κτίρια μέσα στη Φορτέτζα.

Σήμερα, το φρούριο της Φορτέτσας φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις με κυριότερες αυτές που λαμβάνουν χώρα το καλοκαίρι και σχετίζονται με το Αναγεννησιακό Φεστιβάλ του Ρεθύμνου. Χωρίς αμφιβολία είναι ένα σημαντικό αξιοθέατο της πόλης και αποτελεί πόλο έλξης για τους επισκέπτες του Ρεθύμνου.